ఋషివాక్యం - కులాలు - వృత్తులు
ఋషివాక్యం - కులాలు - వృత్తులు శరీరంలో అన్ని అవయవాలకీ ఎలా సమన్వయము ఉంటూ పూర్ణ శరీరం అనిపించుకుంటుందో అలాగే అన్ని వృత్తుల వారికీ సమన్వయము ఉండాలి. ప్రతి వృత్తిలో ఒక నైపుణ్యం ఉంటుంది. ఆ నైపుణ్యం ఒక భగవత్స్వరూపంగా తెలుసుకోవాలి. ‘నమస్తక్షభ్యో రధకారేభ్యశ్చ వో నమః! కులాలేభ్యః కర్మారేభ్యశ్చ వో నమో నమః’ – వడ్రంగులు, రథాలు తయారు చేసేవారు, కుమ్మరులు, కమ్మరులు మొదలైన వృత్తుల రూపాలన్నీ రుద్రరూపాలే. భిన్న భిన్న జీవనవిధానాలు ఉంటాయి కానీ ఎక్కువ తక్కువలు ఎప్పుడూ సమాజంలో చూడరాదు. గౌరవానికి ప్రధానమైనది ఏది? – గుణము. (మహాభారతం – ధర్మరాజు నహుషునితో) గొప్ప కులంలో పుట్టినప్పటికీ సరియైన గుణం లేకపోతే వాడు తక్కువ వాడికిందే లెక్క. తక్కువ కులంలో పుట్టినప్పటికీ కూడా సద్గుణాలు, సత్యము శీలము, మొదలైన సంపద కలిగినట్లయితే వాడు ఉత్తముడే. ఒకప్పుడు ధర్మంగా చెప్పినది కొంతకాలానికి సమాజానికి హితం కానప్పుడు, క్షేమం కానప్పుడు ఆ ధర్మాన్ని విడిచిపెట్టవచ్చు అనే ధర్మాన్ని చెప్పింది ధర్మశాస్త్రం. ఇంతటి విశాలమైన ఔదార్యం హిందూ ధర్మంలో కనబడుతూ ఉంటుంది.
భోగి పర్వం
భోగపర్వం శ్రీకృష్ణ పరమాత్మయొక్క దివ్య నామ రూప గుణ లీలా సంకీర్తనల ఆనంద అనుభవం అనుభవిస్తూ మనందరం కృష్ణ భోగులం కావాలి అని ఆశిస్తూ
ఋషివాక్యం - సప్తపది ఆంతర్యం - 3
"ఏకం ఇషే విష్ణుః త్వా అన్వేతు" "ద్వే ఊర్జే వ్రతాయ త్రీణి చత్వారి మయోభవాయ’ "పంచ పశుభ్యో షడృతుభ్యో” “సప్తభ్యో హోతాభ్యో విష్ణుః త్వా అన్వేతు" ఇద్దరూ సంపాదించుకోవడం, తినడం, బ్యాంకులలో దాచుకోవడం, పిల్లల్ని కనడం, పెంచడం మాత్రమే కాదు ఏడు రకాల పరమార్థాలు తెలుసుకోగలగాలి.
ఋషివాక్యం - సప్తపది ఆంతర్యం - 2
"ఏకం ఇషే విష్ణుః త్వా అన్వేతు" "ద్వే ఊర్జే వ్రతాయ త్రీణి చత్వారి మయోభవాయ’ "పంచ పశుభ్యో షడృతుభ్యో” “సప్తభ్యో హోతాభ్యో విష్ణుః త్వా అన్వేతు" ఇల్లాలు గృహిణిగా భర్తను ధర్మ మార్గంలో ఉంచుతూ, తల్లిగా పిల్లలను బాల్యం నుంచి ధర్మం యొక్క ఆవశ్యకతను చెప్తూ దానివల్లనే సుఖపడడం, శాంతిగా ఉండడం ఎలాగో నేర్పగలిగితే అవినీతికి అవకాశం లేని ఒక సమాజం తయారవుతుంది.
ఋషివాక్యం - సప్తపది ఆంతర్యం - 1
"ఏకం ఇషే విష్ణుః త్వా అన్వేతు" "ద్వే ఊర్జే వ్రతాయ త్రీణి చత్వారి మయోభవాయ’ "పంచ పశుభ్యో షడృతుభ్యో” “సప్తభ్యో హోతాభ్యో విష్ణుః త్వా అన్వేతు" మొదటి అడుగు – అన్నము; రెండవ అడుగు – బలానికి; మూడవది - వ్రతానికి; నాలుగవది – సుఖశాంతులకోసం; ఐదవది – పశు సంపదకోసం; ఆరవది – షడ్రుతువులకై; ఏడవది – యజ్ఞములకై వేస్తున్న అడుగు. మొదటి మూడు అడుగుల పరమార్థం....
“Siva Rahasyam” Pravachanam Invitation
Rushipeetham Presents Siva Rahasyam Pravachanam by Brahmasri Samavedam Shanmukha Sarma Garu From: March 27th to April 13th Timing: 6PM to 8:30PM At: Bhavans Auditorium, Kingkoti, Hyderabad
ఋషివాక్యం - "శ్రీ వాణీ గిరిజాశ్చిరాయ..." శ్లోక వ్యాఖ్యానం
శ్రీ వాణీ గిరిజాశ్చిరాయ దధతో వక్షోముఖాంగేషు యే లోకానాం స్థితిమావహన్త్యవిహతాం స్త్రీ పుంస యోగోద్భవాం తే వేదత్రయ మూర్తయస్త్రిపురుషాస్సంపూజితావస్సురైః భూయాసుః పురుషోత్తమాంబుజభవ శ్రీ కన్ధరాశ్శ్రేయసే!!
ఋషివాక్యం - సనాతనధర్మంలో ముగ్గురు మూర్తులు, ముగ్గురు అమ్మలు
యతో వా ఇమాని భూతాని జాయంతే, యేన జాతాని జీవంతి, యత్ప్రయంత్యభిసంవిశంతి’ – దేని నుంచి ఈ జగత్తు కలుగుతున్నదో, దేనివల్ల ఈ జగత్తు పెరుగుతున్నదో, తిరిగి దేనియందు ఈ జగత్తు లయం అవుతున్నదో అతడే భగవంతుడు/పరమాత్మ/పరమేశ్వరుడు. (వేదాంతశాస్త్రం) మూడు పనులు చేసే పరమాత్మ ఒక్కడే. అతడినే కొందరు విష్ణువు అని, కొందరు గణపతి అని, కొందరు శివుడు అని, కొందరు శక్తి అని, కొందరు సూర్యుడు అని ఆరాధిస్తున్నారు. ఈ ఒక్క సత్యం తెలిస్తే హిందూ ధర్మంలో అనేకత్వం అంతా ఏకత్వంతో సమన్వయింపబడుతుంది. సృష్టి స్థితి లయలు ఒక్క హిందువులకే కాదు, ప్రపంచంలో అంతటికీ ఉంది. ప్రపంచం అంతటికీ కారణమైన సృష్టి స్థితి లయ అనే ఒకానొక అద్భుతమైన విజ్ఞానాన్ని అందించింది మొట్టమొదటగా భారతీయ వేదవిజ్ఞానం
ఋషివాక్యం - వివాహంలో మంత్రాలు - దాంపత్య జీవితం వేరు, ఆధ్యాత్మిక జీవితం వేరు అనుకోకూడదు.
భార్యాభర్తలు అనే అనుబంధం నిత్య స్నేహం. ‘సఖ్యాత్‌ తేమాయోషం సఖ్యాన్మే మాయోష్టాః’ – ఇద్దరం ఒకరితో ఒకరు స్నేహం విడిపోకూడదు. వియోగం ఉండకూడదు. దాంపత్య జీవితం వేరు, ఆధ్యాత్మిక జీవితం వేరు అనుకోకూడదు. ‘ఋక్త్వం సామాహమస్మి!’ – నేను రుక్కును, నువ్వు సామమువు. ఋక్కు దేవతను స్తుతించే మంత్రము, ఆ మంత్రమును గానరూపంగా చెప్తే సామము అంటారు. ‘ద్వౌ రహం పృథ్వీ త్వం’ - నేను ఆకాశాన్ని, నువ్వు భూమివి. ఆకాశానికి భూమికి ఉన్న అనుబంధమే పురుషుడికీ, స్త్రీకి ఉంటుంది. ఈ రెండూ ఎప్పుడూ విడిపోవు. అలాగే భార్యాభర్తలు కూడా ఎప్పుడూ విడిపోకూడదు. అది శాశ్వతమైన సఖ్యము. ‘సఖ్యం సాప్తపదీనం’ అని చెప్పినట్లుగా ఏడు అడుగులతో వచ్చినటువంటిదే సఖ్యము. అందుకే వివాహంలో ‘సప్తపది’ అని ఏడు అడుగులు నడిపిస్తారు. ‘భార్యా దైవకృతా సఖా’ – భగవంతుడు ఇచ్చిన స్నేహితురాలు భార్య. (ధర్మరాజు) గృహస్థ ధర్మం లేనిదే ఆధ్యాత్మికత సాధించలేము. ఎవరు ఎక్కువ ఎవరు తక్కువ అని కాదు, ఇద్దరూ కలిసి నడవడమే వివాహ జీవితం.
ఋషివాక్యం - లక్ష్మీ అనుగ్రహం
క్షుత్పిపాసామలాం జ్యేష్టాం అలక్ష్మీర్నాశయామ్యహం! అభూతిమసమృద్ధించ సర్వా న్నిర్ణుదమే గృహాత్!! నా ఇంటి నుంచి అభూతి(ఐశ్వర్యం లేకపోవుట – దారిద్ర్యం), అసమృద్ధి(ఉండవలసినవి పుష్కలంగా లేకపోవడం) తొలగుగాక! ఇదే లక్ష్మీ అనుగ్రహం. ఇవి తొలగాలి అని ప్రార్థించాలి అంటే ఉండవలసిన అర్హత – క్షుత్, పిపాస, మల, జ్యేష్ఠ – ఈ నాలుగు రూపములైన అలక్ష్ములను నేను పోగొట్టుకుంటున్నాను. భారతదేశం ప్రాచీనకాలం నుంచి పరిశీలిస్తే ఐశ్వర్యవంతమైన దేశం. అనేక కాలం అస్వతంత్రతలో, పీడనాపూర్వకమైన పాలనలో ఉండి మన గొప్పతనం మనకి తెలియక దోపిడీలకు గురి అవడం వల్ల దారిద్ర్యం వచ్చింది తప్ప మొదటి నుంచీ దారిద్ర్యం గల దేశం కాదు. మనదేశంలో ఇంకా ఆకలితో బాధపడుతున్న దరిద్రులు ఉన్నారు అంటే దోషం మనదే – వివేకానంద. ఆకలిదప్పులు లేనివారు, అశుభ్రత లేనివారు, దారిద్ర్య గుణములు లేనివారు, ఉత్సాహపూరితులు, ఆనంద స్వరూపులు, పరస్పర ప్రేమ స్వభావం కలిగిన వారు లక్ష్మీ అనుగ్రహానికిపాత్రులు. అటువంటి పౌరులతో భారతదేశం ఉండాలి అనే ఆకాంక్ష ఋషులు చెప్తూ ఉన్నారు. అటువంటి భారతదేశాన్ని దర్శించే రోజు రావాలని ఆకాంక్షిస్తూ....
ఋషివాక్యం - హైందవ సంస్కృతి బోధిస్తున్న ఆదర్శ జీవనం.
ధర్మశ్చ అర్థశ్చ కామశ్చ కాలక్రమ సమాహితాః’ – ధర్మము, అర్థము, కామము – ఇవి కాల ప్రవృత్తిననుసరించి క్రమముగా లభిస్తాయి. (రామాయణం – కిష్కింధకాండ – రామచంద్రమూర్తి యొక్క వాక్కు) శైశవేఽభ్యస్తవిద్యానాం యౌవనే విషయైషిణామ్! వార్ధకే మునివృత్తీనాం యోగేనాన్తే తనుత్యజామ్!!(రఘువంశం) బాల్యదశలో విద్యలను నేర్చుకోవడం, యౌవనంలో లౌకిక విషయాలను అనుభవించడం, వార్ధక్యంలో ఆత్మతత్త్వ చింతనలో మునగడం, చివరికి యోగంతో శరీరాన్ని పరిత్యజించడం –ఇదే భారతీయ జీవనం, సనాతన ధర్మ జీవనం. హైందవ సంస్కృతి బోధిస్తున్న ఆదర్శ జీవనం. బ్రహ్మచర్య, గృహస్థాశ్రమాలలో కూడా ఈశ్వర చింతన విడువకుండా కర్తవ్యాలను పాటిస్తూ ఉంటే అది తప్పకుండా ముక్తినిస్తుంది
ఋషివాక్యం - కామధేనువు
మంచి మాటయే కామధేనువు. మంచి వాక్యములు వేదవాక్యములు, పురాణ వాక్యములు, ఋషి వాక్యములు. అవే కామధేనువులు....
ఋషివాక్యం - మానసిక రుగ్మతలు – చింత
వేదాంతం అచ్చమైన మనస్తత్త్వ శాస్త్రం. ‘ఏకైవ సార్థకా చింతా ధర్మస్యార్థే విచిన్త్యతే’ – ధర్మము గురించి చింతన చేయడమే మొదటి సార్థక చింత. ఉత్తముల చింత ధర్మబద్ధంగా ఉంటుంది. సామాన్యుల చింత లోకబద్ధంగా ఉంటుంది. ‘ద్వితీయా సార్థకా చింతా యోగినా ధర్మనందినీ’ – యోగులు చేసే చింతన(బ్రహ్మ చింతన) రెండవ చింతన మానవుడు చేయవలసిన, చేయగలిగిన చింతలు రెండే రెండు – ధర్మ చింతన, ఈశ్వర చింతన. ఆధ్యాత్మిక సాధన అంటే ధర్మ చింతన, ఈశ్వర చింతనయే. చితాదహతి నిర్జీవం చింతా దహతి జీవితం – చిత మరణించిన వానిని తగులబెడుతుంది, చింత బ్రతికి ఉన్నవానినే దగ్ధం చేస్తుంది.
ఋషివాక్యం - పంచకోశతత్త్వ వివేచన - బ్రహ్మ విద్య - పరమాత్మప్రాప్తి
ఋషివాక్యం - 'అన్నం బ్రహ్మేతి వ్యజానాత్’ అన్నం బ్రహ్మేతి వ్యజానాత్’ (వేదమంత్రం) ఉపనిషత్తులలో కథ... పంచకోశ వివేకం గురించి ఉపనిషత్తు చెప్పినది
GURUJNANAM : శ్రీ మద్భగవద్గీత2వ అధ్యాయము: సాంఖ్య యోగముభాగం - 3/5 శ్లోకములు 35-47 By గురువు గారు
శ్రీ మద్భగవద్గీత 2వ అధ్యాయము: సాంఖ్య యోగము భాగం - 3/5 శ్లోకములు 35-47 బ్రహ్మశ్రీ సామవేదం షణ్ముఖ శర్మ గురువు గారు Srimad Bhagavad Gita Chapter 2: Sānkhya Yog Part - 3/5 Slokas 35-47 Pravachanam By Brahmasri Samavedam Shanmukha Sarma Guruvu Garu
ఋషివాక్యం - ‘రజస్తమశ్చాభిజయేత్ సత్త్వ సంసేవయా మునిః’
రజస్తమశ్చాభిజయేత్ సత్త్వ సంసేవయా మునిః’ – సాత్త్వికమైన వాటిని సేవించడం వల్ల రజోగుణ తమోగుణాలను జయించాలి. (వ్యాసమహర్షి) ఆధ్యాత్మిక సాధన అంటే రజోగుణ తమోగుణాలను నియంత్రిస్తూ సత్త్వ గుణాన్ని వృద్ధి చేసుకోవడమే. గుణాతీత: స ఉచ్యతే – గుణాతీత స్థితియే లక్ష్యము జీవితానికి. గుణాతీత స్థితికి వెళ్ళే వాడికి కృష్ణ పరమాత్మ పరాభక్తుడని, జ్ఞానుడని, స్థితప్రజ్ఞుడు అని పేరు పెట్టాడు. ఆ స్థిత ప్రజ్ఞ స్థితి ప్రతిమానవుడూ సాధించే ప్రయత్నం చేయాలి.
ఋషివాక్యం - ధనము - లోభము
ఎన్ని సుగుణాలు ఉన్నప్పటికీ లోభం అనే దుర్గుణం ఉంటే ఆ సుగుణాలు శోభిల్లవు. ఎంత సుందరమైన శరీరం కలవాడైనా చర్మానికి ఏదైనా మచ్చలు వచ్చినట్లయితే అంత అందమూ ఎలా దెబ్బతింటుందో ఎన్ని సుగుణాలు ఉన్నప్పటికీ కూడా లోభత్వం ఉంటే ఆ సుగుణాలు కూడా అలాగే దెబ్బతింటాయి. ధనాన్ని రక్షిస్తూ కూర్చుంటూ ఎవరైతే దానిని సరిగా వినియోగించడో వాడు కొంతకాలానికి అధః పతితుడు అవుతాడు
ఋషివాక్యం - ధనం
‘అర్థమనర్థం భావయ నిత్యం నాస్తితతః సుఖలేశః సత్యం’ – శంకర భగవత్పాదులు. అర్థం అనర్థం కలిగిస్తుంది. దానిలో సుఖం అనేది లేదు. అర్థం ఉన్నవాడికి తన పుత్రుల వల్ల కూడా ప్రమాదం ఉంటుంది. ‘పుత్రాదపి ధన భాజాం భీతిః’. ధనం లక్ష్యం అయితే ప్రమాదం ఏమిటి? ధనానికి ఉండే అవస్థలు...
ఋషివాక్యం - అశ్వత్థ వృక్షం
అశ్వత్థ వృక్షానికి ఆ పేరు ఎందుకు వచ్చింది? ఊర్ధ్వ మూల మధశ్శాఖమశ్వత్థం ప్రాహురవ్యయం! ఛందాంసి యస్య పర్ణాని యస్తం వేద స వేదవిత్!!(కృష్ణ పరమాత్మ భగవద్గీతలో) సంసారాన్ని అశ్వత్థవృక్షంతో పోల్చారు. వృక్షం కొమ్మలు, రెమ్మలతో ఎలా వర్థిల్లుతుందో సంసారం కూడా కర్మల చేత వర్ధిల్లుతుంది. కర్మలను ప్రేరేపించే విధి వాక్యాలు శాస్త్ర వాక్యాలు. ఈ శాస్త్ర వాక్యాలే ఆకులుగా కలిగినటువంటి సంసార రూపమైన వృక్షం ఒకటి ఉన్నది. ఈ వృక్షానికి మూలము నందు ఉంది. ‘ఊర్ధ్వ మూలమధశ్శాఖమ్ వృక్షం యో వేద సంప్రతి’ (ఆరణ్యక శ్రుతి) వృక్షాలతో వేదాంతాన్ని చెప్పడం, పరమాత్మ సత్యాన్ని చెప్పడం, ఋషులు అలవాటు చేశారు అంటే వృక్షాల నడుమ, అరణ్యాలలో ఆశ్రమాలు ఏర్పరచుకున్న ఋషులకి వృక్షాలు భగవంతుడిగా కనబడ్డాయి. భగవంతుడు వృక్షంగా కనబడ్డాడు
ఋషివాక్యం - బ్రహ్మణ్యుడు – కృష్ణుడికి ఆ పేరు ఎలా వచ్చింది?
బ్రహ్మమునకు వేదము, ధర్మము, తపస్సు, జ్ఞానము, పరమాత్మ అని ప్రధానంగా అయిదు అర్థాలు. ఈ అయిదింటినీ రక్షించే వాడు బ్రహ్మణ్యుడు. లోకంలో వేదము, ధర్మము, తపస్సు, క్షీణిస్తున్న దశలో తాను అవతరించి వాటన్నింటినీ తిరిగి ఉద్ధరించి ధర్మ ప్రతిష్ఠాపన చేశాడు కాబట్టి కృష్ణుడికి బ్రహ్మణ్యుడు అని పేరు వచ్చింది. కలియుగ మానవులు తరించడానికే కృష్ణావతారం. కృష్ణ కథ, కృష్ణ నామస్మరణ, కృష్ణ ఉపాసన కలిలో మనం తరించడానికి ఉపయుక్తమైనది. అందుకే ‘పాషండ ప్రచురే లోకే కృష్ణ ఏవ గతిర్మమ”
ఋషివాక్యం - ఏ కాలంలో ఏ పని చేయాలి?
కాలనియమం తెలిసిన వాడికి కాలజ్ఞుడు అని పేరు. వ్యవహార జీవనంలో సామాన్యులకి ప్రాతఃకాలం వైదికమైన కార్యాలు, మధ్యాహ్నం లౌకికమైన కార్యాలు, రాత్రివేళలలో భోగము, శాంతి, విశ్రాంతి ఇత్యాదులు చెప్పారు. విద్యార్థులు సంధ్యాకాలముల యందు పెద్దలు చెప్పిన శ్లోకమో/మంత్రమో చేస్తూ సూర్యమండలంలో ఉన్న పరమాత్మను ధ్యానంచేస్తూ హృదయమునందు కూడా ఆ పరమాత్మనే చింతన చేసినట్లయితే మంచి విద్య లభిస్తుంది. బుద్ధి శక్తి లభిస్తుంది.
"నీలకంఠేశ్వరా!" శతకం పద్యం 44 - "Nilakanthesvaraa!" satakam padyam 44
సృష్టిలో సుఖాన్ని సుఖంగా, వ్యధను వ్యధగా గ్రహించడమే కానీ, దుఃఖాన్ని కూడా సుఖంగా మార్చగలిగే బలిమి లోకాలకి లేదు. లోకపతివైన నీవు విషాన్ని కూడా నీలరత్నంగా మార్చగలిగావు. నీలకంఠేశ్వరా!
ఋషివాక్యం - ప్రబుద్ధుడు చెప్పిన భాగవత ధర్మములు
ఎవరితో ఏవిధంగా ప్రవర్తించాలి? వేటికొరకు వెంపర్లాడుతున్నామో వాటియొక్క అసలు సారము దుఃఖమే. కనుక వాటిపట్ల వైరాగ్యం కలిగి ఉండాలి. సర్వతో మనసోఽసఙ్గమాదౌ సఙ్గం చ సాధుషు। దయాం మైత్రీం ప్రశ్రయం చ భూతేష్వద్ధా యథోచితమ్!! ‘కైవల్యమనికేతతామ్’ – ఏకాంత స్వభావం అలవాటు చేసుకోవాలి. పదిమందితో తాను తిరుగుతున్నా తనకు తాను ఏకాంత భావన కలిగి ఉండడం సాధన చేసుకోవాలి. ‘శ్రద్ధాం భాగవతే శాస్త్రేఽనిన్దామన్యత్ర చాపి హి। - భాగవత సాధన చేసేవారు భక్తి ధర్మాన్ని ప్రబోధం చేసే శాస్త్రాలే అధ్యయనం చేయాలి. అవి అధ్యయనం చేస్తున్న సమయంలో ఇతర శాస్త్రాలను నిందించరాదు. ప్రతి శాస్త్రమో ఎవరికో ఒకరికి మేలు కలిగించడానికే ఏర్పడింది అని తెలుసుకోగలగాలి. ‘మనోవాక్కర్మదణ్డం చ సత్యం శమదమావపి’ – వాక్కును, కర్మను నిగ్రహించుకుంటూ సత్యము, శమము, దమము పాటించాలి.